De gevolgen van de grote oorlog zijn ook voelbaar op het
Friese platteland. De werkeloosheid sis groot, net als in de rest van het land. Het aantal leden van de SDAP-afdelingen neemt af, de mensen zijn
arm, er is geen geld meer voor contributie. De jaarverslagen van de SDAP-afdeling Marssum 1917
en 1918 ontbreken in het archief. Waarschijnlijk zijn ze nooit geschreven. Ook zijn het roerige jaren voor de SDAP. De Russische Revolutie van 1917 houdt
de gemoederen bezig, evenals de mislukte poging van Pieter Jelles Troelstra om
in november 1918 in Rotterdam de revolutie uit te roepen.
Het jaarverslag van de afdeling Marssum over de periode
oktober 1919 tot oktober 1920 past opnieuw op een klein vel papier. Toch klinkt
het als een actief jaar. Er worden negen huishoudelijke vergaderingen gehouden. Op de Meifeestvergadering van 4 mei spreekt
H. de Boer uit Leeuwarden voor dertig bezoekers over het onderwerp ‘Meifeest in
verband met drankbestrijding’. Onder de Friese socialisten is drankbestrijding
een belangrijk onderwerp, alcohol leidde in de arbeidersgezinnen alleen maar
tot armoede en ellende.
Woestenij van het
kapitalisme
Op 11 juli 1920 doet de afdeling mee aan de gemeentelijke
propagandafietstocht. Misschien hebben de SDAP-afdelingen van de dorpen van de
gemeente Menaldumadeel zich verenigd en zijn de leden met rode vaandels van
dorp naar dorp gefietst om nieuwe leden te winnen.
De Marssummer sociaal-democraten hebben het druk die
zomer. Op 18 juli is de afdeling vertegenwoordigd op de socialisatiemeeting in
Leeuwarden. In Het Volk, dagblad van de Arbeiderspartij van 18 september 1920 staat
over de socialisatiemeetings: “In verschillende deelen des lands hebben in de
laatste weken de plaatselijke of provinciale betoogingen plaats gehad tegen de
Reaktie die vanuit Den Haag als een golf over ons land gaat, en vóór de Socialisatie,
die ons brengen moet vanuit de woestenij van het kapitalisme naar het beloofde
land van het Socialisme.”
Winteravonden
Op 15 augustus staat een meeting gepland met de NV en de
Bond voor Staatspensionering te Marssum, maar de secretaris schrijft: “Deze is
mislukt wegens slechte omstandigheden.” Weersomstandigheden kan hij niet hebben
bedoeld, het is die dag weliswaar erg koud voor de tijd van het jaar, vijftien
graden, maar het regent niet en er waait een zwakke wind uit het noorden.
Op 10 oktober vergadert de afdeling met met het bestuur
van de Bond van Land-, Tuin- en Zuivelarbeiders. Besloten wordt om in de
aanstaande winteravonden samen Ontwikkelings- en Cursusvergaderingen te
beleggen.
De afdeling heeft vijf nieuwe leden kunnen noteren in het
verslagjaar. Twee leden hebben bedankt wegens contributieverhoging, twee wegens
vertrek naar elders en drie zonder reden.
Dit is helaas het laatste jaarverslag van de
SDAP-afdeling Marssum in het archief van het IISG. Helaas, omdat nu mijn pake
Johannes actief wordt. In 1921 is hij 19 jaar en wordt hij zuivelbewerker bij
zuivelcoöperatie De Eendracht in Marssum. Het jaar daarop wordt hij lid van de
Nederlandsche Bond van Arbeiders in het Landbouw, Tuinbouw en Zuivelbedrijf. Wanneer
hij lid wordt van de SDAP en hoe actief hij is, kan ik niet meer achterhalen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten