In de zomer van 2014 rijden we van Warschau naar Berlijn en besluiten bij Łodz naar het zuiden af te buigen en Brzezin te bezoeken, de geboorteplaats
van filmmagnaat Abraham Tuschinski.
Brzezin blijkt een grauwe en haveloze plaats te zijn, niet te vergelijken met Krakau, Gdansk en Warschau waar de binnensteden mooi zijn gerestaureerd.
 |
| Brzezin |
Tuschinski
Abraham Tuschinsky werd er geboren in 1886. Volgens de overlevering
wilde hij in 1904 naar Amerika emigreren, maar bleef hangen in Rotterdam. In
1911 opende hij in het Rotterdamse Zandstraatkwartier zijn eerste bioscoop, de
Thalia. Al snel wist hij een waar bioscoopimperium op te bouwen, met als
hoogtepunt Theater Tuschinski dat in 1921 in Amsterdam werd geopend.
Tijdens het bombardement van 14 mei 1940 werden al zijn Rotterdamse bioscopen verwoest. De Joodse Tuschinski werd op 1 juli 1942 naar Westerbork gebracht en stierf op 17 september van dat jaar in Auschwitz.
Tijdens het bombardement van 14 mei 1940 werden al zijn Rotterdamse bioscopen verwoest. De Joodse Tuschinski werd op 1 juli 1942 naar Westerbork gebracht en stierf op 17 september van dat jaar in Auschwitz.
 |
| Graf Will Tuschinski (rechts) |
Op de plattegrond van Brzezin staat een Joods kerkhof
aangegeven, daar kunnen we vast wel een teken vinden van de familie
Tuschinski.
Abraham Tuschinski’s enige zoon Will stierf in 1939 aan keelkanker en werd in Rotterdam begraven op de Joodse begraafplaats aan het Toepad. Met het beeld van deze goed onderhouden begraafplaats in het achterhoofd gaan we op zoek. Op de plaats waar volgens de plattegrond het kerkhof moet zijn, ligt een lage, met struikgewas begroeide heuvel, omgeven door een kniehoog muurtje. Is dit de Joodse begraafplaats? We nemen het onverharde pad dat langs het muurtje loopt en stuiten op een toegangshek met een Davidsster. Dit is inderdaad het Joodse kerkhof.
Abraham Tuschinski’s enige zoon Will stierf in 1939 aan keelkanker en werd in Rotterdam begraven op de Joodse begraafplaats aan het Toepad. Met het beeld van deze goed onderhouden begraafplaats in het achterhoofd gaan we op zoek. Op de plaats waar volgens de plattegrond het kerkhof moet zijn, ligt een lage, met struikgewas begroeide heuvel, omgeven door een kniehoog muurtje. Is dit de Joodse begraafplaats? We nemen het onverharde pad dat langs het muurtje loopt en stuiten op een toegangshek met een Davidsster. Dit is inderdaad het Joodse kerkhof.
 |
| Hek begraafplaats |
Glasscherven
Het hekje is op slot, maar het
is niet moeilijk over het muurtje te stappen en het terrein op te lopen. Verspreid over het terrein liggen brokstukken van grafstenen met Hebreeuwse letters. En aan het eind van
het pad stuit ik op een monument voor de Joden uit Brzezin die zijn omgekomen
tijdens de holocaust. Het monument ligt bezaaid met groene glasscherven.
In Warschau zijn de restanten van het Joodse leven zorgvuldig in kaart gebracht en zichtbaar gemaakt. Hier in het grijze Brzezin ontfermt niemand zich over deze herinnering aan een verdwenen bevolkingsgroep.
In Warschau zijn de restanten van het Joodse leven zorgvuldig in kaart gebracht en zichtbaar gemaakt. Hier in het grijze Brzezin ontfermt niemand zich over deze herinnering aan een verdwenen bevolkingsgroep.
 |
| Brok grafsteen |
 |
| Monument op begraafplaats |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten